Jako że speedrunning jest najpopularniejszą formą e-sportu wśród retro graczy, postanowiłem napisać mały poradnik dla osób, które chcą zacząć przygodę z "szybkobieganiem" gier na NES-a (i nie tylko).
Czego potrzebujesz?Będzie Ci potrzebne przede wszystkim dużo zapału i cierpliwości - osiągnięcie przyzwoitego wyniku często wymaga setek, a nawet tysięcy podejść, w większości nieudanych. Wybierz więc grę, którą lubisz i nie będzie Cię ona doprowadzać do szału po wielu godzinach grania. Nie polecam też zaczynać od gier zawierających dużo elementów losowych, chyba że nastawiasz się na speedrunowanie RPG-ów.
Sprzęt i emulatoryWysoce wskazane jest posiadanie konsoli w NTSC, gdyż właśnie w tym systemie działa 90% kategorii, chyba że kategoria, którą sobie upatrzyłeś działa w PAL-u. Jeżeli chcesz grać w gry wymagające dużej precyzji(np. Super Mario Bros.) to warto jest wyposażyć się w telewizor/monitor CRT (powód:
https://www.youtube.com/watch?v=Y1JUbCoLKxs) i grabber USB. Większość najlepszych speedrunnerów używa flashcartów jak EverDrive czy Powerpak. Sprzęt tego typu daje możliwość treningu poszczególnych elementów gry z pomocą save'ów na konsoli czy resetowanie bez konieczności wstawania z fotela, a wierzcie mi że przycisk RESET podczas speedrunowania spoczynku nie zazna
Lwia część gier dopuszcza używanie emulatorów, do NESa polecam emulatory FCEUX oraz multiemulator BizHawk - są one najczęściej akceptowane w środowisku speedrunnerów i mają bardzo niski input lag. Pamiętaj, żeby zapoznać się z zasadami danej kategorii, by upewnić się, czy Twój emulator nie jest przypadkiem zabroniony. Pamiętaj jednak, że zawsze lepiej jest grać na konsoli - unikniesz randomowych "przycinek" i input lagu. Ponadto moderatorzy czasami podchodzą z nieufnością do weryfikacji nagrań z emulatorów - mogą wymagać np. nagrywania ramki okna emulatora lub monitorowania wejścia.
Koniecznie wyposaż się w dobry kontroler, który nie męczy dłoni i pozwala na precyzyjne manewry. Wybór kontrolera to kwestia gustu, pamiętaj jednak że wiele tanich padów ma problem z krzyżakiem "uciekającym" na skos, co potrafi być bardzo frustrujące. Ja osobiście polecam zwykłe, prostokątne kontrolery od NESa/Famicoma lub ich kopie made in ChRL (jak pad od MT-777DX). Są wygodne, precyzyjne i bez problemu można do nich dokupić zapasowe gumki - a to, zwłaszcza w przypadku gier typu Contra, Super C czy innych wymagających napierdzielania motzno - będzie niezbędne. Miej na uwadze, że prawie wszystkie gry zabraniają używania przycisków TURBO, a wprawny mod bez problemu taki "myk" wychwyci.
OprogramowanieDo dokumentowania naszych osiągnięć będzie nam potrzebny program do nagrywania (thanks Captain Obvious) i stoper w wersji dla graczy. Ja nagrywam i streamuję za pomocą programu OBS, który pozwala w prosty sposób przechwytywać jednocześnie obraz z grabbera TV i innych źródeł (okno stopera, kamera with my morda). Ze stoperów polecam LiveSplit oraz WSplit. Ten pierwszy jest dużo bardziej rozbudowany - posiada multum opcji oraz możliwość rozszerzenia poprzez pluginy, zaś WSplit jest prostszy w obsłudze. Należy też pamiętać, że run'y są bardziej wiarygodne, gdy są streamowane na żywo, np. na Twitch-u. Podpinam poradnik Robena dot. streamowania:
http://forum.contrabanda.eu/index.php?topic=389.0, i dodam, że w przypadku Twitcha klucz streamu znajdziemy w zakładce Panel Kontrolny -> Ustawienia -> Klucz Strumienia.
Zanim zaczniesz używać stopera dla danej gry, warto utworzyć sobie za jego pomocą tzw. splity - czyli konkretne odcinki gry. Ułatwi to śledzenie nad którym etapem gry powinniśmy popracować, by zaoszczędzić więcej czasu. W LiveSplit klikamy prawym przyciskiem i wybieramy opcję
Edit Splits -> Insert Below, następnie zapisujemy plik ze splitami (Save Splits). Na zielono oznaczone są odcinki szybsze niż w naszym rekordowym przejściu całej gry, kolor złoty(tzw. Goldsplit) oznacza zaś najlepszy osobisty wynik na danym odcinku. Oczywiście każda gra ma swoje zasady dotyczące początku i końca odmierzania czasu, dlatego koniecznie zapoznaj się z zasadami oraz wcześniejszymi nagraniami z danej gry. W niektórych grach "splituje" się jednocześnie grając, można to robić np. za pomocą stopy (klawiatura na podłodze) lub specjalnych, za przeproszeniem, pedałów, których używają najlepsi runnerzy (choć moim zdaniem jest to zakup nieopłacalny).
Najpopularniejszym rankingiem speedrunnerów jest strona
http://speedrun.com. Każde przejście gry musi zostać zweryfikowane przez moderatora, co może zająć nawet kilka tygodni, zależnie od popularności kategorii i liczby jej modów. Natomiast na stronie
http://www.speedrunslive.com/ możemy ścigać się na żywo z innymi graczami. Fanów Rockmana zapraszam zaś na
http://www.megamanleaderboards.net/Porady- Oglądanie rekordzistów jest jednym z najlepszych sposobów nauki danej gry
- Unikaj "rejdżowania", jeżeli czujesz, że gra zaczyna Cię frustrować, zagraj w coś innego i wróć do niej później. Szkoda Twoich padów (i głowy:
https://www.youtube.com/watch?v=soYTbZ5mr_c)
- Dbaj o swoje pady - z pękniętą gumką nie ma zabawy
- Oprogramowanie wymienione w poradniku znajduje się TU:
http://www.speedrunslive.com/tools/Słowniczek, czyli co możesz usłyszeć na streamachGold/Glod - "złoty" split
PB - Personal Best - osobisty rekord
RNG - Random Number Generator - dotyczy zdarzeń losowych
SRL - SpeedRunsLive.com
Troll - niespodziewane zdarzenie wywołane przez RNG
WR - Rekord świata