Q&AQ: Czy Zapper zadziała na TV 100Hz?
A: Oryginalny Zapper nie powinien. Filtr strojony jest pod mruganie ekranu w okolicach 15,7kHz. A 100Hz telewizory robią to w okolicach 30kHz. Używanie famiklonowych pistoletów z innym filtrem/zmiana parametrów filtra powinna pomóc.
Wątek na nesdev:
https://forums.nesdev.org/viewtopic.php?t=14626Q: Czy budowa kineskopu (płaski vs zaokrąglony) gra rolę?
A: Nie.
Q: Czy rozdzielczość obrazu gra rolę?
A: Nie.
Q: Czy Zapper zadziała na konsoli NTSC oraz PAL ?
A: Tak. Mruganie celów jest niezależne od kolorów obrazu.
Q: Czy Zapper zadziała z LCD/OLED/inne niż CRT
A: Nie. Na upartego można to zrobić dodając trochę HW -
https://www.youtube.com/watch?v=DzIPGpKo3AgQ: Czy Zapper NES zadziała na Famicomie AV?
A: Nie od razu. Trzeba połączyć dwie ścieżki
https://famicomworld.com/workshop/tech/nes-zapper-on-av-famicom/Q: Czy Zapper NES i Famicomowy rewolwer działają tak samo?
A: tak, mają takie same wyjścia, różnią się tylko wtyczką.
Pniżej podkładka teoretyczna:
Jak działa telwizor CRT (Cathode Ray Tube)?
Lampa wyświetla wiązkę światła, która trafia na warstwę fosforu na szklanym ekranie.
Normalnie na ekranie widzielibyśmy białą kropkę na środku, któa by świeciła w jednym miejscu cały czas. Słabo, jak na telewizor. Ale tę wiązkę światła na szczęście można wyginać, "zachęcać" ją, żeby świeciła w inną stronę. Przykłada się do lampy magnes i wtedy wiązka skręca, trafia w inne miejsce na ekranie. Wyobraźmy sobie, że mamy możliwość bardzo szybkiego i precyzyjnego przykładania takich magnesów. W telewizorach właśnie używając elektromagnesów jeździ się tą kropką od lewego górnego rogu w prawo,
potem ciut niżej, wyświetla się drugą linię od lewej do prawej,
potem znów ciut niżej...
i tak aż przejedziemy cały ekran od góry do dołu. Taką śmigającą kropkę po ekranie widzimy jako obraz przez to, że nasze oczy mają dość niską częstotliwość odświeżania.
Dupa i płaski ekranTrochę miejsca zajmuje sama lampa. Potrzebny jest też dystans, żeby wiązka światła zdążyła się wygiąć zanim trafi na fosfor - stąd CRTki mają takie tyłki. Świecąc na środek ekranu ślad wiązki daje kształtne kółko. W rogach ekranu wygląda to już jak elipsa, spłaszczone kółko. Więc żeby uniknąć zniekształceń obrazu, ekrany nie są płaskie. Te CRT, które mają faktycznie płaskie ekrany albo mają wygięty obraz, albo mają podwójną warstwę szkła.
50Hz czy 60Hz
To NIE to samo co PAL czy NTSC. PAL i NTSC to systemy kodowania kolorów. Na czarno-białym obrazie Zapper też będzie działać.
Od lewej do prawej nasza kropka przelatuje z częstowliwością:
NTSC 60Hz * 262 linie = 15,7 kHz
PAL 50Hz * 312 linie = 15,6 kHz
ZapperZapper ma we lufie swej fotodiodę i filtr środkowoprzepustowy.
1) W każdej ramce Zapper sprawdza, czy naciskamy spust pistoletu. Naciskamy!
2) Po zjechaniu wiązki elektronów na koniec dolnej linii ekran MOMENTALNIE staje się cały czarny i pozostaje taki na czas trwania jednej ramki.
W kolejnej ramce pojawia się białe pole w miejscu jednego z celów (jak w Duck Hunt) albo cały ekran jest biały (jak w Wild Gunman w pojedynku "game A").
Fotodioda sprawdza tylko kontrast jasno / ciemno i zczytuje to w określonym czasie jednej ramki. Filtr pasmowo przepustowy dopasowany jest do częstotliwości przelatującej wiązki od lewej do prawej, czyli 15,6 - 15,7 kHz. W telewizorach o większym odświeżaniu np. 100Hz wiązka światła mruga szybciej - około 30kHz i taka częstotliwość nie mieści się w paśmie filtra. Oczywiście, można zmienić filtr w takim pistolecie i będzie on działał z TV 100Hz.
3) A co jeśli na ekranie są dwie rzeczy do zestrzelenia? Każdy obiekt do zestrzelenia ma swój osobny czas wyświetlania i następują one zaraz po sobie. Czyli dla gier z jednym obiektem sekwencja strzału to:
- czarny ekran przez 1 ramkę
- podświetl na biało obiekt 1, reszta ekranu czarna przez 1 ramkę
- podświetl na biało obiekt 2, reszta ekranu czarna przez 1 ramkę
- wróć do gry
Był patent w którym Zapper dzięki tak dobrej synchronizacji miał znajdować miejsce na ekranie na podstawie momentu zczytania i częstotliwości przelatywania wiązki światła w poziomie, ale ostatecznie nie został zastosowany w zapperach.
Fajne artykuły:format PAL a NTSC na Pegasus:
https://retrogralnia.pl/jak-dziala-pal-konsole-pegaus-nintendo-pal-i-famicom-ntsc/różnica w geometrii prędkości itp.:
http://atariki.krap.pl/index.php/NTSC_vs_PALSzczegółowo o Zapperze:
https://nerdlypleasures.blogspot.com/2015/09/the-nes-zapper-how-it-works-what-it.htmlO patencie Zappera, który nie został wykorzystany w praktyce
https://www.youtube.com/watch?v=cu83tZIAzlA